Bayê komkujiya Ermenan ji nav bibîranîn û kavilên dîrokî tê xwe li dilê me dide dîsa. Tenê ne dilê me, xwe li dilê mirovahiyê jî dixîne û wî diêşîne. Divê em vê bobelatê bi bîr bînin û xwe bêdeng nekin. 106 sal di ser vê komkujiya kambax re derbas bûn. Ev bobelat bi hemû êş û azara xwe me vedixwîne hevrûbûnekê û bîra me dihejîne, pêdivî pê heye em li paşerojê vegerin û vê komkujiyê bi bîr bînin. Bi bîr bînin da ku komkujiyên dîtir neqewimin. Bi bîr bînin da ku şaşî dubare nebin. Bi bîr bînin da ku ev êş hinekî bikewe û mirovahî li çavsorî û zikreşiya xwe mikur were.
Dewleta Osmaniyan, di sedsala 20’an de hino hino hildiweşiya û nijadperestên Tirk, dixwestin li şûna wê komareke ku xwerû ji Tirkan pêk tê, ava bikin. Ji ber van sedeman gelek civakên din yên ne Tirk qir kirin, yên nikaribûn qir bikin jî asîmîle kirin û yên nikaribûn asîmîle bikin jî sirgûn kirin. Bi vê hişmendiya nijadperest di 24’ê Nîsana 1915’an dest bi girtina nivîskar, hunermend û rewşenbîrên Ermen ên navdar kirin. Lîsteyeke ku ji 234 kesan pêk dihat, hatibû amadekirin. Van kesan pêşengiya Ermenan dikir. Kesî nizanibû kesên ku tên girtin ber bi ku ve diçin û aqûbeta wan wê bibe çi. Ji wê, 24’ê Nîsanê wek qirkirina Ermenan hat pejirandin.
Di sala 1909’an de ew jî tevî komekê diçe Edeneyê. Çawa ku tê zanîn di sala 1909’an de li Edeneyê gelek Ermen tên qirkirin û gelek ji wan jî sirgûn dibin. Yesayan dibe şahidê vê bobelatê. Piştî çavdêriyên xurt derbarê vê bobelatê de pirtûka xwe “Di nav kavilan de” dinivisîne û bobelatê bi bîr tîne. Di pirtûkê de ew dibêje, “Rûyên kujeran û dîmenên wan bi min re reşbînî û şermê çêdikin. Dîmenên wan dilê min dixelîne. Gundên Ermenan hatine talankirin û rûxandin lê taxên Tirkan wek xwe mane û tiştek nehatiye serê wan. Kesên li vir pozbilind û bi kibir bûn, min ev yek ji kûrahî ve hîs kir. Kujerên vê bobelatê bê ceza mabûn, min ev tişt giş tomar kir. Heger em hestên xwe yên rastîn veşêrin, em ê nikaribin baweriyê bi hev bînin û bi hemwelatiyên din re bijîn.”